Zachcianki żywieniowe i ich wpływ na odchudzanie

Większość ludzi w jakimś momencie ma silne pragnienie spożycia jakiejś konkretnej żywności np.: pizzy, czy lodów. Taka chęć do spożywania żywności, gdy nie jesteśmy głodni nazywa się zachcianką.
 
Istnieje wiele teorii dlaczego ludzie chcą spożywać w danej chwili właśnie takie produkty spożywcze, a nie inne, oto one:
– narzucenie ograniczenia w spożyciu danej żywności
– komfort psychiczny przebywania w pobliżu żywności
– zmiany hormonalne
– reakcje na stres

Ograniczenie żywności. 
Teoria ta stwierdza, że ludzie pragną spożywać te produkty, które ich zdaniem należy unikać. Osoba, która odpiera chęć spożycia preferowanego przez nią produktu przez kilka godzin, nie może już dalej zmagać się z pragnieniem i spożywa produkt. Spożywa ten produkt i czuje się winna. W przyszłości jeszcze bardziej stara się unikać tego produktu, a tym samym dany produkt staje się bardziej atrakcyjny. Wraz z tym postanowieniem staramy się jeść mniejsze porcje pokarmu. W taki sposób głód się intensyfikuje. Wkrótce pragnienie uderza ponownie. Cykl ten odmowa-pozbawianie-nadużywanie rzutuje cieniem na całą żywność, która jest albo dobra albo zła. Lecz należy pamiętać, iż spożywanie dużych ilości żywności niskokalorycznej również wiąże się z nadwagą i otyłością. Bardziej rozsądne byłoby myślenie, że to, czy coś możemy spożyć lub nie zależy od wielkości porcji. Słodka czekoladka zamiast II śniadania, czy podwieczorka jest lepszym rozwiązaniem niż przypisywanie produktom dobrych lub złych właściwości.
 
Żywność, a komfort. 
Osoby, które cały czas znajdują się w pobliżu żywności i sięgając po nią, często zadają sobie pytanie  – czy jesteśmy naprawdę głodni, czy tylko spożywamy żywność żeby uspokoić swój nastrój. Dla osób, które karmią emocje jedzeniem warto zastąpić jedzenie wysokokalorycznych przekąsek innymi aktywnościami Dobrze jest pójść na spacer, poćwiczyć fizycznie lub poczytać dobrą książkę.

Wpływ hormonów na głód. 
U kobiet głód indukowany jest także zmianami hormonalnymi, a przez to może przybierać intensywniejszą formę niż u mężczyzn. Zmiany hormonalne u kobiet są powiązane z cyklem menstruacyjnym, są częstą przyczyną chęci na spożywanie żywności. Bezpośrednio przed miesiączką poziom estrogenów spada, podobnie jak i serotoniny, to może być przyczyną zmiennych humorów.
 
Serotonina jest chemicznym neuroprzekaźnikiem w mózgu. Hormon ten wpływa relaksująco na organizm człowieka. Gdy poziom serotoniny spada następują zmiany nastroju, drażliwość. Zmiany nastroju zwiększają chęć spożywania produktów bogatych w tłuszcz i węglowodany takie jak: czekolada, ciastka, ciasto. Nie ma nic złego w zjedzeniu małych porcji tych produktów, lecz gdy SA to duże porcje i często goszczą w naszym menu, wówczas powstaje problem.
 
Według niektórych dietetyków istnieje różnica w zachciankach mężczyzn i kobiet. Mężczyźni częściej chcą spożywać produkty białkowe, natomiast kobiety częściej sięgają po produkty węglowodanowe. Różnica w składzie ciała i typie hormonów w organizmie może wytłumaczyć międzypłciową różnicę w preferencji określonych typów żywności.
 
Stres. 
Zawsze będziemy odczuwać uczucie stresu, ale to w jakim stopniu sobie radzimy ze stresem wpływa między innymi na nasz sposób odżywiania się. W wyniku stresu zjadamy większe porcje żywności. Żywność ta zawiera bardzo dużą ilość łatwo przyswajalnych węglowodanów, które stymulują do uspokojenia organizmu, ale i także do tycia.
 
Istnieje wiele dobrych sposobów radzenia sobie z nieodpartym uczuciem podjadania.
– należy zacząć dzień od śniadania bogatego w białko, które to pomaga w zniwelowaniu głodu w przeciągu całego dnia
– należy wyeliminować uczucie winy w związku ze spożywaniem określonego typu żywności. Niektóre produkty są lepsze niż inne, lecz niewielkie porcje przekąsek lub smakołyków mogą być sporadycznie spożywane.
– należy dobrze rozplanować dzień, żeby nie pozostawać bez jedzenia więcej niż 4 godziny. W długich przerwach między posiłkami należy spożywać zdrowe przekąski np.: jabłko, pomarańcza, grejpfruta, winogrona, brzoskwinię, gruszkę, mandarynki.
– należy starać się spożywać żywność bogatą w błonnik np.: warzywa, razowe przetwory zbożowe.
 
Zwiększone łaknienie może być wyjątkiem nie regułą gdy pod ręką mamy niskokaloryczne przekąski. Zdrowe przekąski pomagają w kontroli chęci na preferowaną żywność. Trzymanie się założeń diety i w chwilach słabości podjadanie niewielkich porcji zdrowych przekąsek pozwoli na zwiększeni poziomu energii i poprawę nastroju.
 
Arkadiusz Tuwalski

/