Żelazo jest niezwykle ważnym dla organizmu składnikiem mineralnym.Żelazo (Fe) to pierwiastek, dzięki któremu możliwe jest wytwarzanie krwi, a dokładniej czerwonego barwnika – hemoglobiny (Hb). Hemoglobina pełni bardzo ważną funkcję w naszym organizmie: transportuje tlenu z płuc do tkanek, zabierając z nich dwutlenku węgla.
Uczestniczy również w metabolizmie lipidów, wchodzi w skład wielu enzymów, uczestniczy w syntezie DNA, sprzyja wątrobowej detoksykacji substancji szkodliwych, a także odgrywa ważną rolę w procesach immunologicznych.
Większość żelaza w organizmie związane jest we krwi, w postaci hemoglobiny – w czerwonych krwinkach. Część znajduje się w mięśniach – związana w mioglobinie oraz wchodzi w skład enzymów. Pozostała pula żelaza (około 25% ogólnej zawartości) jest zmagazynowana – głównie w wątrobie, szpiku kostnym oraz śledzionie.
Podaż żelaza z pożywieniem powinna pokrywać jego fizjologiczne straty oraz zmiany wynikające ze wzrostu organizmu (okres pokwitania oraz ciąży). W celu zapewnienia prawidłowego bilansu żelaza u dorosłych osób, mężczyźni potrzebują przyswoić ok. 1mg tego pierwiastka w ciągu dnia. Kobiety w okresie prokreacyjnym nieco więcej – ok. 1,5mg/dziennie (podczas obfitych menstruacji to zapotrzebowanie może wzrastać nawet do ok. 3,5mg/dzień). Natomiast zapotrzebowanie kobiet w ciąży jest jeszcze wyższe i wynika z potrzeb rozwijających się tkanek płodu oraz łożyska. W ostatnich tygodniach ciąży dzienna ilość wchłoniętego żelaza powinna wynosić ok. 4-5mg.
Żelazo jest magazynowane w organizmie człowieka w niewielkich ilościach. Całkowita zawartość żelaza w naszych komórkach wynosi 4-5 g. Kiedy mamy do czynienia z niedoborem żelaza, dochodzi do wielu zaburzeń w funkcjonowaniu naszego ustroju (np. niedokrwistość). Kobiety są szczególnie narażone na straty żelaza, chociażby na skutek krwawień miesiączkowych.
Jakie są objawy niedoboru żelaza?
Na niedobór żelaza mogą wskazywać następujące dolegliwości:
- ciągłe zmęczenie i osłabienie
- skłonność do omdleń, utraty przytomności
- obniżenie nastroju
- zaburzenia koncentracji
- blada skóra i błony śluzowe
- zawroty głowy
- wypadanie włosów, matowe włosy
- kruche paznokcie
- zwiększona wrażliwość na ból
- pęknięcia/owrzodzenia w kącikach ust
- wzdęcia, zaparcia
- skłonność do powstawania siniaków
- krwawienia z dziąseł
- zimne ręce i stopy
Jeżeli zauważymy u siebie te objawy, niekoniecznie wszystkie – nawet samo przedłużające się przemęczenie – skontrolujmy morfologię krwi i udajmy się na konsultację do lekarza rodzinnego. Niedokrwistość jest stanem, który trzeba leczyć.
Nasz organizm – zapotrzebowanie na żelazo
Kobieta powinna przyjmować około 10-18 mg żelaza na dobę, najlepiej z pożywieniem. Warto dodać, że zapotrzebowanie to zwiększa się podczas miesiączki, okresu ciąży i karmienia piersią. Wówczas warto wesprzeć się dodatkową suplementacją tego pierwiastka.
Należy zaznaczyć, że ilość żelaza wchłonięta z pożywienia nie jest równorzędna z zawartością tego pierwiastka w produktach spożywczych. Podczas ustalania norm spożycia żelaza brana jest pod uwagę przyswajalność żelaza z diety. Zakłada się, że z diet mieszanych średnia przyswajalność waha się w granicach 15-18%, natomiast z diet wegetariańskich wynosi ok. 10%.
Żelazo zawarte w pożywieniu
Żelazo możemy znaleźć w produktach roślinnych i zwierzęcych. Produkty zwierzęce zawierają lepiej przyswajalne żelazo HEMOWE, które posiada specjalny mechanizm wchłaniania w jelitach. Produkty roślinne zawierają trudno przyswajalne żelazo NIEHEMOWE.
Roślinami bogatymi w żelazo są: fasolka szparagowa, brokuły, suszone morele, orzechy, pestki dyni, zielone, liściaste warzywa (seler, pietruszka, lubczyk, szpinak) oraz produkty pełnoziarniste.
Bardzo dobrym źródłem żelaza są produkty zwierzęce: czerwone mięso (wołowina, cielęcina, wieprzowina), podroby (wątroba, serce), żółtko jaja. Mniejsze ilości tego pierwiastka znajdziemy również w kurczakach, rybach i owocach morza.
Biofer to suplement diety marki Pharbio, przeznaczony dla osób z niedoborem żelaza w diecie. Produkt zawiera unikatową kompozycję dwóch rodzajów żelaza: żelazo HEMOWE (obecne w produktach pochodzenia zwierzęcego) i NIEHEMOWE (znajdujące się w produktach pochodzenia roślinnego). Badania kliniczne potwierdzają, że Biofer jest lepiej wchłaniany niż inne preparaty ze związkami żelaza, a jednocześnie charakteryzuje się bardzo dobrą tolerancją.
Preparat Biofer jest polecany kobietom, które zamierzają zajść w ciążę, ciężarnym oraz karmiącym piersią, u których żelazo jest jednym z najważniejszych mikroelementów, jakie powinny być suplementowane. Biofer jest też szczególnie polecany osobom, które nieprawidłowo się odżywiają (stosują źle zbilansowane diety odchudzające, ubogie w naturalne żelazo, lub spożywają żywność wysoko przetworzoną typu „fast food”). Zapotrzebowanie na żelazo dotyczy również kobiet, u których występują obfite miesiączki, nastolatków będących w okresie wzrostu, osób starszych, osób o zwiększonej aktywności fizycznej i umysłowej oraz krwiodawców.
Biofer Folic to suplement diety szczególnie polecany kobietom planującym zajść w ciążę, ciężarnym oraz karmiącym piersią, u których żelazo jest jednym z najważniejszych mikroelementów, jakie powinny być suplementowane. Preparat jest dodatkowo wzbogacony o kwas foliowy i witaminę C, która zwiększa wchłanianie żelaza. Biofer Folic zawiera unikatową kompozycję dwóch rodzajów żelaza: HEMOWE (obecne w produktach pochodzenia zwierzęcego), związane w molekule hemoglobiny, oraz NIEHEMOWE (znajdujące się w produktach pochodzenia roślinnego). Badania kliniczne potwierdzają, że żelazo zawarte w Biofer Folic jest lepiej wchłaniane niż inne preparaty ze związkami żelaza, a jednocześnie charakteryzuje się bardzo dobrą tolerancją.
Rola żelaza w organizmie
Żelazo to jeden z najważniejszych mikroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest istotnym składnikiem hemoglobiny transportującej tlen do komórek całego ciała, wspomaga układ odpornościowy, korzystnie wpływa na sprawność umysłową oraz pomaga zmniejszyć uczucie zmęczenia i znużenia. Zazwyczaj dobrze zbilansowana dieta dostarcza wystarczającej ilości żelaza. W dzisiejszych czasach jednak mamy coraz mniej czasu na przygotowywanie pełnowartościowych i urozmaiconych posiłków. Zmniejszona zawartość żelaza przyjmowanego z pożywieniem oznacza, że coraz więcej ludzi potrzebuje żelaza w postaci suplementów diety. Większe ilości tego pierwiastka potrzebne są także w okresach szczególnego zapotrzebowania na żelazo, np. w czasie ciąży, karmienia piersią, intensywnego uprawiania sportów wytrzymałościowych, czy podczas regularnego oddawania krwi.
Alejakobiet.pl