„Medycyna zna niewiele chorób, w których stosuje się tak wiele nieskutecznych metod leczenia, jak ma to miejsce w wirusowych zakażeniach górnych dróg oddechowych” – te słowa Johna G. Barletta idealnie opisują problem terapii infekcji sezonowych u dzieci. Specjaliści szacują, że u 60-90% maluchów trafiających do lekarza diagnozuje się zakażenie wirusami.
Według danych specjalistów zakażenia wirusowe to najczęstsza przyczyna zachorowalności i główny powód wizyt lekarskich w okresie jesienno-zimowym. Do najbardziej powszechnych infekcji należą te spowodowane rhinowirusami, wirusami RS oraz wirusami grypy i paragrypy. Zdecydowana większość chorób wywołanych przez wspomniane drobnoustroje przebiega kilkufazowo, a leczenie na każdym etapie wymaga pewnych modyfikacji.
Złożony obraz zakażeń wirusowych dróg oddechowych
Trudności w leczeniu zakażeń wirusowych nie wynikają, jak mogłoby się wydawać, z dużej liczby i różnorodności wirusów. Ich przyczyną jest natomiast brak skutecznej metody terapii przyczynowej. Powodem szerzenia się zakażeń o charakterze wirusowym jest również duża zmienność obrazu klinicznego od bezobjawowego lub skąpoobjawowego aż po wirusowe zapalenie płuc. Skuteczne leczenie tego typu infekcji wymaga zatem wnikliwej oceny stanu klinicznego pacjenta i sprawnego dostosowania do niego terapii objawowej. Wybór właściwej terapii jest uzależniony od poprawnego rozpoznania jednej z dwóch faz zakażenia wirusowego. Bez prawidłowej diagnozy nie można zatem podjąć skutecznego leczenia.
Objawowe leczenie wirusowych zakażeń dróg oddechowych u dzieci
Leczenie objawowe w przypadku wirusowych zakażeń dróg oddechowych polega przede wszystkim na walce z bólem i gorączką oraz niwelowaniu uciążliwych dolegliwości związanych z nieżytem nosa (uczucie zatkanego nosa, wyciek wydzieliny) i suchym kaszlem. Tego rodzaju terapia jest różna w każdej fazie choroby.
Pierwsza faza zakażenia wirusowego
Literatura specjalistyczna określa pierwszy etap zakażenia wirusowego mianem fazy naczyniowej. Ten moment choroby jest bowiem efektem odpowiedzi organizmu na wniknięcie do niego drobnoustrojów. Wirusy doprowadzają do częściowej martwicy komórek nabłonka dróg oddechowych i przyczyniają się do zaburzeń funkcji aparatu rzęskowego. Działanie wirusów na tym etapie powoduje wystąpienie pierwszych objawów klinicznych zakażenia, do jakich należą ból, gorączka i rozszerzenie naczyń krwionośnych, które prowadzi do zwiększenia ich przepuszczalności, przyczyniając się do wycieku z nosa.
Faza naczyniowa trwa zazwyczaj 3-5 dni. W tym czasie zaleca się podawanie leków obkurczających naczynia krwionośne, łagodzących kaszel oraz powodujących zmniejszenie wysięku. Specjaliści doradzają również stosowanie preparatów przeciwzapalnych (niesterydowych leków przeciwzapalnych lub fenspirydy). Jako leki pomocnicze podaje się środki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Jednym z najczęściej zalecanych przez lekarzy leków jest paracetamol. Za obkurczenie naczyń krwionośnych odpowiadają preparaty nazywane a-sympatykomimetykami (efedryna i jej pochodne), które nierzadko są wspierane przez środki antyhistaminowe. W czasie trwania fazy naczyniowej zaleca się również ekspozycję na chłodne powietrze, jakie przyczynia się do zmniejszenia przesięku.
Terapia w drugiej fazie zakażenia wirusowego
Druga faza zakażenia wirusowego jest określana jako komórkowa. Bywa również nazywana fazą obturacji gęstej. Oba określenia odzwierciedlają procesy zachodzące w czasie zapalenia. Trzeba bowiem wiedzieć, że uwolnione w pierwszej fazie choroby cytokiny powodują zmianę struktury śluzu komórkowego i przyczyniają się do powstania nacieku komórkowego w miejscu dotychczasowego obrzęku. Obserwuje się wówczas zmianę charakteru wydzieliny z nosa oraz zmianę rodzaju kaszlu, który staje się bardziej produktywny. Na tym etapie dochodzi do zaburzeń funkcji i ruchu rzęsek, co przyczynia się do zalegania gęstej wydzieliny w drogach oddechowych. Nieodkrztuszony płyn jest świetną pożywką dla bakterii, dlatego zwiększa się ryzyko wtórnego zakażenia bakteryjnego.
Leczenie na tym etapie choroby ma na celu przeciwdziałanie objawom i niedopuszczenie do rozwoju choroby. Z tego powodu lekarze zalecają kontynuację leków stosowanych w pierwszej fazie oraz włączenie do terapii preparatów mukokinetycznych (ambrosol, bromheksyna, jodek potasu) i mukolitycznych (N-acetylocysteina, mesna), takich jak syrop Groprinosin, którego dawkowanie jest dostępne na stronie http://www.hartujmisie.pl/groprinosin/dawkowanie-leku. Dodatkowo poleca się odpowiednie nawadnianie pacjenta oraz nawilżanie powietrza, które, podobnie jak wspomniane leki, przyczyniają się do rozrzedzania zalegającej wydzieliny i ułatwiają jej odkrztuszanie.
Przebieg zakażenia wirusowego dróg oddechowych u dzieci wymaga stałego monitorowania objawów i szybkiego reagowania na pojawiające się symptomy. W przeciwnym wypadku może dojść do wtórnego zarażenia bakteriami, co nie tylko przedłuża chorobę, ale przede wszystkim zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań. Należy więc pamiętać, że żadna infekcja nie może zostać zlekceważona.
Alejakobiet.pl