773
Tytoń od wieków spożywany był w różnoraki sposób, był żuty, palony w fajkach. Wówczas nie był znany szkodliwy wpływ nikotyny i dymu tytoniowego na organizm człowieka. Jeszcze w czasach drugiej wojny światowej, palił co trzeci mieszkaniec kuli ziemskiej.
Skoro wiemy o negatywnych skutkach dymu tytoniowego, to czemu jednak palimy? Otóż niekiedy, dla niektórych osób korzyści z palenia tytoniu wydają być większe od negatywnych skutków nałogu tytoniowego. Osoby te zazwyczaj wiedzą o negatywnych skutkach palenia, lecz nie wiążą ich bezpośrednio z wystąpieniem choroby w swoim organizmie.
Tytoń jest czynnością ułatwiającą nawiązywanie kontaktów międzyludzkich, przyjemną czynnością towarzyską. Po zapaleniu papierosa palacze odczuwają przyjemność, relaks, lub pobudzenie, w zależności od okoliczności. Stany te związane są głównie z podwyższeniem poziomu glukozy we krwi po zapaleniu papierosa.
Dym papierosowy zawiera ponad 4000 szkodliwych dla zdrowia substancji. Nałóg tytoniowy przybliża palacza do wystąpienia wielu chorób. Wśród chorób związanych z paleniem należy zaliczyć nowotwory złośliwe np.: płuc, krtani, jamy ustnej, choroby układu oddechowego, choroby układu krążenia np.: chorobę niedokrwienną serca, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze, zawał serca, nałóg tytoniowy również w wielu przypadkach jest sprawcą udaru mózgu. Palenie negatywnie wpływa na stan naszej urody, sprzyja przebarwieniom na zębach, żółtym paznokciom,wystąpieniem „twarzy tytoniowej”, zmniejsza potencję.
Palacze przez swój nałóg mają znacznie zwiększone zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne o działaniu antyoksydacyjnym. W organizmie nieustanie toczy się walka między wolnymi rodnikami, które powstają w wyniku różnorodnych procesów biochemicznych, a także dostają się do organizmu z zanieczyszczonego środowiska, dymu papierosowego, a substancjami antyoksydacyjnymi. Potencjał antyoksydacyjny organizmu nie zawsze wystarczy do zneutralizowanie wolnych rodników, dlatego tak ważne jest dostarczenie odpowiedniej ilości składników antyoksydacyjnych. Do składników antyoksydacyjnych zaliczamy witaminy: A, E, C, a także prowitaminę witaminy A, czyli beta – karoten, pewną rolę w ochronie przed stresem oksydacyjnym odgrywają witaminy D3, B6, kwas foliowy, składniki mineralne: selen, cynk, miedz, mangan, w odpowiedniej ilości żelazo, a także i związki fenolowe powszechnie występujące w żywności.
Najlepszym źródłem witamin antyoksydacyjnych są owoce i warzywa. W produktach takich jak herbata, kakao, czekolada, również występuje znacząca ilość innych substancji antyoksydacyjnych. Według międzynarodowych ustaleń dorosły człowiek powinien spożywać od 0,5 do 0,75 kg owoców i warzyw. Z tym, że powinniśmy spożywać w przewadze warzywa, a nie owoce. Owoce są źródłem łatwo przyswajalnych węglowodanów, które mogą znacznie zwiększyć energetyczność diety.
Arkadiusz Tuwalski