Choroby układu sercowo-naczyniowego są plagą ostatnich lat. Szacuje się, że ok. 1 mln osób rocznie trafia do szpitala z powodu tych schorzeń. W Polsce średnio co trzeci mężczyzna i co 6 kobieta umiera na choroby serca lub naczyń krwionośnych. Główną ich przyczyną jest nieprawidłowy styl życia: nieodpowiednia dieta, zbyt mało ruchu, palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu. Są to czynniki, na które mamy ogromny wpływ i w dużej mierze to właśnie od nas zależy, czy zachorujemy.
Optymalnym sposobem żywienia, zapobiegającym chorobamom układu krążenia jest dieta śródziemnomorska, w której spożywa się dużo warzyw, owoców, ryb i owoców morza. O tym, że jest to dieta zabezpieczająca przed chorobami serca przekonało tzw. Badanie Siedmiu Krajów, którym oceniono zależność występowania zawału serca i stężenia cholesterolu od sposobu żywienia. Okazało się, że im wyższe było spożycie tłuszczów nasyconych (głównie tłuszcz zwierzęcy), tym wyższe stężenie cholesterolu i więcej zawałów serca. Eksperyment ten stał się klasykiem badań nad przyczynami i profilaktyką chorób sercowo – naczyniowych. Na początku lat 90-tych potwierdzono skuteczność diety śródziemnomorskiej w odniesieniu do nawrotów zawałów serca u osób po przebytym zawale. Jej skuteczność dotyczy więc profilaktyki pierwotnej (osoby, które jeszcze nie chorowały na serce) oraz wtórnej (osoby po przebytych zawałach). Wniosek z tego, że każdy z nas powinien wdrożyć tę dietę do własnego stylu życia.
Z czego więc powinna składać się dieta?
Przede wszystkim z różnorodnych warzyw i owoców, których powinniśmy zjadać co najmniej 1 kg dziennie. Zawierają one składniki, które przeciwdziałają gromadzeniu się płytek miażdżycowych w tętnicach oraz obniżają ciśnienie tętnicze krwi. Dwa razy w tygodniu na naszym stole powinny pojawić się ryby morskie(śledzie, sardynki, dorsz, morszczuk i inne) lub owoce morza. Zawierają kwasy tłuszczowe wielonienasycone z rodziny omega 3, które obniżają stężenie cholesterolu we krwi. Źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych są również oleje roślinne, oliwa z oliwek oraz orzechy i awokado. Nie może zabraknąć także pełnoziarnistych produktów zbożowych, jak kasze, ciemne makarony, brązowy ryż i ciemne pieczywo. Błonnik pokarmowy w nich zawarty obniża stężenie cholesterolu.Korzystne działanie wykazuje magnez, który znajdziemy w orzechach i migdałach.
Czego unikać?
Tłuszczów zwierzęcych, czyli tłustych gatunków mięs (wieprzowina, skóra kurczaka, tłusta wołowina), smalcu, a także potraw smażonych. Bardzo szkodliwe
w aspekcie chorób układu krążenia jest palenie papierosów oraz spożywanie alkoholu.
Jeżeli jednak już przebyliśmy zawał lub udar, najlepsze efekty daje dieta jak najbardziej zbliżona do diety wegetariańskiej, gdyż udowodniono, że pod jej wpływem zmiany w tętnicach nie tylko nie postępują, ale wręcz cofają się!
Justyna Jessa, dietetyk