Wyjaśnienie czym są antybiotyki wydaje się być niepotrzebne. Antybiotyki to obszerna grupa leków stosowanych w jednym celu – leczenia infekcji bakteryjnych. Obecność chorobotwórczych bakterii jest niezbędnym warunkiem zastosowania antybiotyku. Co to oznacza? Leki te zaleci nam lekarz w przypadku chorób o podłożu bakteryjnym np.: anginie, zapaleniu gardła czy zapaleniu oskrzeli. Antybiotyki nie leczą natomiast chorób powodowanych przez wirusy – grypy, przeziębienia, opryszczki. To bardzo ważne, ponieważ częstym błędem jest samowolne stosowanie antybiotyków właśnie na grypę czy przeciwko objawom przeziębienia.
Błędów w stosowaniu antybiotyków jest dużo więcej. Niestety – niewłaściwe przyjmowanie tej grupy leków może nieść za sobą poważne konsekwencje. Poza nieodpowiednim leczeniem choroby, będzie to rozwój tzw. oporności bakterii na antybiotyki. Powszechne stosowanie antybiotyków doprowadziło do wytworzenia przez bakterie mechanizmów obronnych przed działaniem antybiotyków. W efekcie – coraz więcej zakażeń jest bardzo trudnych do leczenia. Pamiętajmy – nierozsądne stosowanie antybiotyków jest niebezpieczne nie tylko dla naszego zdrowia, ale i dla zdrowia innych.
Jakie błędy możesz popełniać przy antybiotykoterapii?
1. Bierzesz antybiotyki bez wiedzy lekarza? Błąd!
Zapamiętaj – nigdy nie bierz na własną rękę antybiotyków. Niestety – wiele osób przechowuje w domu nieskończone opakowania leków pozostałe po wcześniejszych kuracjach – „na wszelki wypadek”. Potem według własnego widzimisię – leczymy się takimi „resztkami” leków. Z kilku powodów jest to zachowanie nieodpowiedzialne. Po pierwsze – bez badania lekarskiego nie ma właściwej diagnozy. Antybiotyk, po który sięgamy, może być nieodpowiedni do leczenia naszej przypadłości. Narazimy się tylko na jego niepożądane działanie, a choroba i tak nie będzie właściwie leczona. Po drugie – przy stosowaniu antybiotyków bardzo ważny jest czas trwania kuracji. Na choroby bakteryjne nie wystarczy zastosowanie 1 czy 2 tabletek. Kuracja – by była skuteczna powinna trwać kilka dni. To lekarz określa ile. Kilka tabletek z pozostałych w opakowaniu – to prawdopodobnie za mało, by wyleczyć chorobę.
2. Wymuszasz na lekarzu przepisanie antybiotyku lub wyłudzasz antybiotyk w aptece? Błąd!
Niestety – wiele osób wciąż próbuje wymuszać na lekarzu przepisanie antybiotyku. Zaufajmy fachowcom – jeżeli lekarz nie chce dać nam recepty na antybiotyk – to wie co robi. Przede wszystkim antybiotyków nie stosujemy na choroby niebakteryjne – np. na grypę czy przeziębienie. Ponadto – być może istnieją inne przeciwwskazania do stosowania leku.
Niewłaściwym działaniem jest próba wyłudzenia antybiotyku w aptece. Zapamiętajmy: antybiotyki to leki wydawane z przepisu lekarza. Nie starajmy się wywrzeć presji na farmaceutach i zmuszać ich do wydania leku, którego bez recepty nie mają prawa nam sprzedać.
3. Przyjmujesz antybiotyk i nie stosujesz osłony? Błąd!
Antybiotyki to leki działające na bakterie – zabijające je lub uniemożliwiające rozwój. W naszym ciele poza bakteriami chorobotwórczymi bytuje tzw. flora fizjologiczna, czyli przyjazne dla nas, dobroczynne bakterie. Bakterie należące do flory fizjologicznej – podnoszą naturalną odporność organizmu, są źródłem niektórych witamin, odpowiadają za prawidłową pracę jelit. Niestety – antybiotyki działają na wszystkie bakterie, również te dobre. Pozbawienie nas flory fizjologicznej może skutkować szeregiem niepożądanych działań: biegunkami, stanem zapalnym jelit, rozwojem grzybicy – szczególnie w miejscach intymnych u kobiet.
W czasie antybiotykoterapii konieczne jest przyjmowanie osłony, czyli probiotyków. Probiotyki to szczepy przyjaznych bakterii wywierających korzystny wpływ na nasz organizm. Lekarz powinien nas uprzedzić o konieczności przyjmowania probiotyków. W aptece dostępna jest szeroka gama preparatów probiotycznych różniących się składem, ceną, postacią, a nawet miejscem przechowywania. Wśród preparatów probiotycznych znajdziemy również synbiotyki. Zawierają one, nie tylko odpowiednią ilość bakterii probiotycznych, ale także PREbiotyk (np. inulinę, oligofruktozę) czyli składnik stanowiący źródło energii i ułatwiający namnażanie dobroczynnych bakterii. Przykładem synbiotyku jest preparat MULTILAC(r).
4. Nie stosujesz się do zaleceń lekarza? Błąd!
Antybiotyki muszą być zażywane w odpowiednim schemacie. Ma znaczenie czy lek ma być przyjmowany co 12 czy 24 godziny. Lekarz zawsze informuje jak właściwie dawkować przepisany lek. Czasem istotne jest czy lek ma być przyjęty przed czy po jedzeniu. Niektórych antybiotyków nie można popijać mlekiem. Bardzo ważny jest zalecony przez lekarza czas przyjmowania antybiotyków, którego nie można samowolnie skracać. Wszystko to ma ogromne znaczenie. Nieprzestrzeganie zaleceń lekarza będzie skutkować niewłaściwą terapią choroby, co może stać się niebezpieczne dla naszego zdrowia. Lekarz zazwyczaj zaleca również przyjmowanie osłony do antybiotyku. Probiotyki (lub synbiotyki – np. wspomniany MULTILAC(r)) należy przejmować najlepiej 2 godziny po przyjęciu antybiotyku, w trakcie całej kuracji antybiotykami i po jej zakończeniu – nawet 2 tygodnie lub dłużej. Pozwoli to na odbudowę flory fizjologicznej przewodu pokarmowego.
5. Poczułeś się lepiej i przerwałeś kurację antybiotykami? Błąd!
Leczenie antybiotykiem powinno się przeprowadzać do końca – tzn. przez czas zalecony przez lekarza. Terapia antybiotykiem trwa zwykle 5, 7 a nawet więcej dni. Przedwczesne przerywanie kuracji, gdy poczujemy się lepiej – jest błędem. Polepszenie samopoczucie nie jest jeszcze gwarancją usunięcia wszystkich bakterii chorobotwórczych z ustroju. Przerwanie leczenia antybiotykiem, może skutkować nawrotem choroby i – co gorsza – nabyciem wspomnianej już oporności bakterii na zastosowany antybiotyk. Nigdy na własną rękę nie przerywajmy rozpoczętej kuracji antybiotykiem, tylko dlatego że poczuliśmy się lepiej. Terapię należy przeprowadzić do końca przez czas wskazany przez lekarza. W gabinecie lekarskim i w aptece upewniajmy się, jak długo mamy zażywać dany lek.
Antybiotyki właściwie dobrane i odpowiednio stosowane – pomogą nam w powrocie do zdrowia. Jednak, by antybiotykoterapia okazała się skuteczna – unikajmy powyższych błędów!
Tekst powstał przy współpracy z apteką internetową 