Przyjmując leki, mamy pewność, że zadziałają zgodnie z przeznaczeniem. Tymczasem to, co jemy w tym czasie lub czym popijamy lek, może zaburzyć jego działanie.
Żywność ma w sobie setki aktywnych składników. Wpływa na pH i różne procesy chemiczne w organizmie. Dlatego posiłek, który spożywamy w godzinach przyjmowania leków może reagować z medykamentem – wzmacniać lub hamować jego działanie, wpływać na uwalnianie substancji czynnej leku z kapsułki, dystrybucję, wchłanianie, biotransformację i wydalanie. Skutkiem tego może być nie tylko zaburzenie działania leku, ale nawet poważne skutki uboczne.
Które produkty wpływają na działanie leku?
Produkty zawierające jony wapnia:
Mleko, sery, jogurty – z niektórymi lekami (np. antybiotykami, stosowanymi w leczeniu chorób dróg oddechowych i moczowych) tworzą nierozpuszczalne sole wapnia, przez co utrudniają lub nawet całkowicie uniemożliwiają ich wchłanianie
Herbata – obniża wchłanianie preparatów żelaza, często zażywane przez osoby z niedokrwistością oraz kobiety w ciąży
Sok grejpfrutowy – kwas cytrynowy w nim zawarty reaguje z niektórymi antybiotykami, zmniejszając ich wchłanianie z przewodu pokarmowego. Natomiast działanie leków alkalizujących, stosowanych np. w przypadku refluksu może ulec wzmocnieniu pod jego wpływem. Podobnie może działać sok z innych owoców cytrusowych.
Duża ilość tłuszczu w posiłki – przyspiesza wchłanianie leków, rozpuszczalnych w tłuszczach, jak niektóre leki przeciwgrzybiczne, przeciwpasożytnicze, czy przeciwdepresyjne.
Lekarze wydają swoje zalecenia co do pory zażycia leku właśnie ze względu na te możliwe interakcje między lekiem a składnikami pożywienia. Dlatego zawsze należy precyzyjnie stosować się do tych wytycznych, a wszystkie leki zawsze popijać wodą.
Poza niekorzystnym wpływem żywności na leki niestety często występują interakcje odwrotne, to znaczy lek predysponuje do wystąpienia niedoborów pokarmowych poprzez obniżenie wchłaniania witamin, czy składników mineralnych. Tak dzieje się w przypadku stosowania antykoncepcji hormonalnej, w czasie które zwiększa się zapotrzebowanie kobiety np. na witaminę B6 oraz kwas foliowy. Wchłanianie tych ważnych substancji zaburzają również leki przeciwpadaczkowe, a także obniżające ciśnienie krwi i stężenie cholesterolu.
Takich niekorzystnych powiązań jest o wiele więcej. Dotyczą one również suplementów diety, które reagują zarówno z lekami, jak i naturalną żywnością. Stąd właśnie zalecenia dietetyków, aby żadnych preparatów, nawet tych dostępnych bez recepty nie stosować na własną rękę, bez konsultacji ze specjalistą.
Justyna Jessa