Mamy szeroki wybór takich napojów: hipertoniczne, izotoniczne a także energetyzujące. Czym się różnią i czy rzeczywiście są tak wskazane?
Napoje izotoniczne – są to napoje odpowiadające pod względem ciśnienia osmotycznego oraz stężenia elektrolitów ustrojowi człowieka. Są polecane szczególnie sportowcom oraz osobom uprawiającym aktywność fizyczną w celu wyrównania start elektrolitów, głównie sodu i potasu wraz z potem. Są ważnym elementem diety osób aktywnych fizycznie, uprawiających sport o umiarkowanym wysiłku. Nie dopuszczają do odwonienia, które zmniejsza wydolność nie tylko fizyczną, ale również fizyczną, powoduje rozdrażnienie, senność, czy bóle głowy. Nie zawierają one kofeiny, tak jak w przypadku napojów energetyzujących, a typowymi ich składnikami są: sól oraz kompleks witamin i różnych składników mineralnych. Niestety prowadzono niegdyś badania nad napojami izotonicznymi dostępnymi w sklepach, które wykazały, że wiele z tych, które producent deklaruje jako napój izotoniczny, są tak naprawdę napojami hipertonicznymi!
Napoje hipertoniczne natomiast są to płyny, w których stężenie zawartych substancji jest większe niż w organizmie człowieka. Przy wysokiej osmolalności mogą prowadzić do odwodnienia organizmu.
Napoje energetyzują – w swoim składzie zawierają substancje mające na celu utrzymanie wydolności psychoruchowej. W ich skład wchodzą: kofeina, tauryna, inozytol, guarana, glukuronolakton, karnityny, a także witaminy, głównie z grupy B. Za efekt energetyzujący odpowiadają trzy pierwsze z wymienionych składników.
Guarana jest rośliną pochodzącą z Ameryki Południowej. Jej główną substancją czynną jest guaranina, działająca na organizm w podobny sposób jak kofeina, jednak mająca odmienną budowę. Składniki zawarte w nasionach guarany działają pobudzająco na układ nerwowy, ułatwiając zapamiętywanie, poprawiają nastrój oraz zwiększają wytrzymałość fizyczną. Uważa się, ze guarana jest bezpieczniejsza niż kofeina. Niestety napoje te zawierają bardzo duże ilości cukru, są wysokokaloryczne i niebezpieczne w przypadku łączenia z alkoholem. Naukowcy przestrzegają również przed ich spożywaniem przez młodzież i dzieci. Potencjalnie groźne skutki ich picia to głównie, spowodowane nadmiarem kofeiny lub innych substancji psychoaktywnych: biegunki, nudności, bezsenność, agresja, bóle brzucha, ale również nadciśnienie, palpitacje serca i udary, które mogą być przyczyną zgonów. Specjaliści alarmują, że jedna puszka takiego „energy-drinka” to równowartość nawet siedmiu kaw!
W wyborze napojów Izo- hipertonicznych, czy energetyzujących należy kierować się przede wszystkim ich udowodnioną naukowo skutecznością i bezpieczeństwem zdrowotnym, a nie modą. Jeśli sięgamy po nie tylko po to, żeby ugasić pragnienie, to zdecydowanie lepiej wybrać…wodę.