Żylaki to poszerzone, często o krętym przebiegu, żyły widoczne pod powierzchnią skóry. Niejednokrotnie pojawiają się lub powiększają na nogach u kobiet podczas ciąży. Mogą boleć, gdy się je dotyka, a skóra w ich okolicy swędzi i łuszczy się. Czasami panie skarżą się nie pieczenie, czy pulsowanie żył pod skórą. Często pojawiają się pajączki, czyli drobne niebieskie, fioletowe lub czerwone poszerzone najmniejsze żyły, zwane potocznie popękanymi naczynkami. Towarzyszyć temu może uczucie ciężkości nóg i obrzęki wokół kostek, szczególnie po długim staniu lub siedzeniu z opuszczonymi nogami.
W czasie ciąży żylaki najczęściej tworzą się na nogach, ale mogą pojawić się także na sromie lub w okolicy odbytnicy tworząc żylaki odbytu, popularnie nazywane hemoroidami.
Co wywołuje żylaki podczas ciąży?
Ciąża jest dla kobiety wspaniałym przeżyciem, a dla żył kończyn dolnych czas ten związany jest z dużym obciążeniem i stresem. Układ żylny wyraźnie odczuwa okres ciąży i to w wielu aspektach.
Podczas ciąży kobiety przybierają na wadze przeciętnie 10-12 kilo, co zwiększa nacisk na żyły nóg i utrudnia przepływ krwi z dolnych części ciała przez żyły do serca.
W naczyniach krwionośnych krąży około 20% więcej krwi. Dzieje się tak, aby wystarczająco dużo substancji odżywczych zapewniło w łonie matki doskonały rozwój jeszcze nienarodzonemu dziecku. Żyły pracują więc dużo intensywniej.
Hormon ciążowy progesteron wpływa na tkankę łączną umożliwiając rozciąganie się macicy, ale sprawia jednocześnie, że żyły stają się mniej sprężyste i bardziej podatne na rozciąganie. Zwiększa się ryzyko niedomykania się zastawek żylnych. Rośnie ryzyko zastoju krwi w żyłach.
Te obciążenia powodują, że żylaki mogą pojawić się w ciąży nawet u tych kobiet, które ich nie miały przed zajściem w ciążę. Dzieje się tak nawet u 1/3 kobiet.
Żylaki najczęściej po urodzeniu pierwszego dziecka cofają się, szczególnie u kobiet, które ich wcześniej nie miały i nie mają predyspozycji do ich powstania. W kolejnych ciążach ryzyko pojawienia się żylaków wzrasta, wrasta też prawdopodobieństwo, że po porodzie nie znikną. Oznacza to, że mogło dojść nie tylko do czasowego rozszerzenia się żył i nie domykania się zastawek, ale do trwałego uszkodzenia zastawek.
Podczas ciąży wzrasta także ryzyko formowania się zakrzepów, które całkowicie zamykają naczynia żylne. Zakrzepica jest groźnym stanem, nawet dla życia ciężarnej. Krwinki mogą sklejać się łatwiej z powodu rozszerzania się żył i tym samym spowolnienia przepływu krwi. W czasie ciąży wzrasta także krzepliwość krwi, chroniąc matkę przed wykrwawieniem podczas porodu.
Jak wspierać pracę żył w ciąży?
Można wspierać pracę żył, by minimalizować pojawienie się bóli i obrzęków, powstawania nowych poszerzeń żylnych i żylaków oraz tworzenia się zakrzepów.
- Sprawdź stan zastawek żylnych wykonując nieinwazyjne badanie przepływów żylnych – USG-Doppler i skonsultuj to z flebologiem, lekarzem specjalizującym się w leczeniu schorzeń żylnych. Najlepiej jest to zrobić przed planowaną ciążą. Wtedy można też, najczęściej małoinwazyjnymi zabiegami, zlikwidować istniejąca niewydolność.
- W ciąży i połogu regularnie noś wyroby kompresyjne w 1. lub 2. klasie ucisku. Poprzez ucisk zewnętrzny lecznicze podkolanówki, pończochy lub rajstopy dla kobiet ciężarnych zbliżają ściany naczyń do siebie i w ten sposób zapobiegają zastojom krwi żylnej w nogach. Zwiększa się szybkość przepływu krwi z nóg w kierunku serca i zmniejsza się ryzyko tworzenia zakrzepów. Dlatego ważne jest, by wyroby chroniły kobietę także podczas porodu, gdy ryzyko formowania zakrzepu jest największe. Dostępne są specjalne pończochy przeciwzakrzepowe.
- Ćwiczyć codziennie. Nawet zwykły spacer może poprawić krążenie. Polecamy pływanie, jazdę na rowerze, czy Nordic Walking.
- Unikaj długiego stania i siedzenia z opuszczonymi nogami. Nie siadaj z założonymi nogami jedną na drugą. Jak tylko jest to możliwe unoś nogi do poziomu swojego serca lub nawet wyższe. Kładź nogi na wysokim stołku, gdy siedzisz i połóż nogi na poduszkach, gdy wypoczywasz podczas snu.
- Noś wygodne obuwie, najlepiej na niewielkim obcasie i z podeszwą, którą nie usztywnia przy każdym kroku stawu skokowego i ruchu stopy. Zrezygnuj z obcisłych ubrań.
- Unikaj opalania się na słońcu, gorących kąpieli i sauny.
- Stosuj zbilansowaną dietę i kontroluj wagę. Pij dużo płynów.
Źródło: Centrum Flebologii – Zakrzepica objawy
Alejakobiet.pl