Według Światowej Organizacji Zdrowia na cukrzycę choruje na świecie 415 mln ludzi, a do roku 2035 ich liczba może wzrosnąć do 600 mln. Ilość chorych dotkniętych cukrzycą powiększa się każdego roku średnio o 2,5 %. W Polsce z cukrzycą zmaga się blisko 3,5 mln osób, a przy obecnym tempie wzrostu liczba ta może przekroczyć 4 mln już w 2020 roku.
Cukrzyca to pierwsza niezakaźna choroba, uznana przez ONZ za epidemię XXI wieku., a eksperci Instytutu Żywności i Żywienia nie mają wątpliwości: łatwiej cukrzycy uniknąć, niż ją leczyć, krytyczne znaczenie ma nasz styl życia, w szczególności dieta i aktywność fizyczna. Odpowiednia interwencja w styl życia może zmniejszyć ryzyko cukrzycy o prawie 60 procent.
Główny czynnik ryzyka cukrzycy to nadwaga i otyłość
Głównym czynnikiem ryzyka cukrzycy jest otyłość. Wg International Diabetes Federation (IDF) ok. 48% osób cierpiących na cukrzycę typu 2 to osoby z nadwagą (BMI 25-29,9 kg/m2), dalsze 40% to osoby z otyłością pierwszego stopnia (BMI 30-34,9 kg/m2). Jedynie kilka procent chorych ma prawidłową masę ciała (BMI 18,5-24,9 kg/m2). Niepokojącym jest obserwowana coraz częściej tendencja występowania cukrzycy u dzieci i młodzieży, choć generalnie cukrzyca typu 2 dotyczy osób po 40 roku życia.
Nieleczona lub leczona niewłaściwie cukrzyca może doprowadzić do licznych komplikacji – jak udar, ślepota, niewydolność nerek czy choroba wieńcowa. Niebezpieczna dla zdrowia człowieka jest także cukrzyca niezdiagnozowana (stan podwyższonego stężenie glukozy we krwi, czyli hiperglikemia). Przewlekła hiperglikemia może powodować uszkodzenie, zaburzenie czynności i niewydolność różnych narządów, zwłaszcza oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
Eksperci IŻŻ podkreślają: cukrzycy łatwiej uniknąć, niż ją leczyć. Ważna jest odpowiednia dieta, bez nadmiaru cukrów i tłuszczu, za to bogata w warzywa i owoce (z przewagą warzyw). Należy unikać produktów bardzo kalorycznych, wysoko przetworzonych oraz używek, za to zwiększyć swoją aktywność fizyczną. Ważne są regularne badania, zwłaszcza po 45. roku życia.
„Cukrzyca, szczególnie typu 2, jest jedną z najczęściej występujących i najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych. W znacznej mierze sami ją społecznie wytworzyliśmy – nieprawidłową dietą i siedzącym trybem życia. Prawda jest taka, że profilaktyka cukrzycy to walka z konsekwencjami otyłości, będącej dziś największym zagrożeniem zdrowotnym na świecie. Jeśli zwalczymy otyłość, wyeliminujemy w sposób prawie naturalny problem cukrzycy. Będę powtarzał bez końca: prawidłowa dieta i aktywność fizyczna odgrywają w prewencji oraz leczeniu cukrzycy kluczową rolę. Nie mamy dziś odwrotu od zmiany stylu życia – albo świadomie i konsekwentnie zmienimy dietę i zwiększymy aktywność fizyczną, albo czeka nas zahamowanie rozwoju cywilizacyjnego”- przestrzega prof. dr hab. Mirosław Jarosz, Dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia.
Profilaktyka stanu przedcukrzycowego i cukrzycy
Stan przedcukrzycowy (prediabetes) oznacza nieprawidłowy poziom glukozy na czczo
(100-125 mg/dl) lub nieprawidłową tolerancję glukozy*, a jego występowanie praktycznie nieuchronnie wiąże się z rozwinięciem cukrzycy, jeśli nie podejmie się odpowiednich działań.
Stan przedcukrzycowy jest wrogiem ukrytym: nie wskazują na jego obecność konkretne objawy, pacjent czuje się normalnie, nie odczuwa żadnych specyficznych dolegliwości. Najważniejszymi czynnikami, które predysponują do rozwoju stanu przedcukrzycowego i cukrzycy są: otyłość, siedzący tryb życia, wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy, występowanie nadciśnienia czy zaburzeń lipidowych.
Stan przedcukrzycowy sprzyja rozwijaniu się cukrzycy, generując odległe powikłania cukrzycowe – ze względu na to, że nawet niewielkie podwyższenie glukozy we krwi uszkadza naczynia. Stan przedcukrzycowy przyspiesza rozwój miażdżycy naczyń, zwiększa także ryzyko zawału serca i udaru mózgu.
Finansowe koszty cukrzycy
Cukrzyca nakłada olbrzymie obciążenia finansowe na pacjentów, ich rodziny i całą gospodarkę. W większości krajów świata, 15% wydatków na ochronę zdrowia pochłaniają rokrocznie właśnie koszty cukrzycy, a procent ten wykazuje tendencję wzrostową. Tylko w Polsce w latach 2004-2009 koszt świadczeń zdrowotnych z powodu cukrzycy wzrósł pięciokrotnie.
Wg symulacji International Diabetes Federation (IDF) do 2030 roku wydatki na profilaktykę
i leczenie cukrzycy oraz jej powikłań wyniosą ok. 600 mld USD. Koszt leczenia powikłań cukrzycy jest 5 razy większy niż leczenia samej cukrzycy.
Co ważne, 46% całkowitych kosztów cukrzycy stanowią koszty pośrednie (związane z utratą produktywności spowodowaną wcześniejszymi rentami i dniami niezdolności do pracy
z powodu zwolnień lekarskich).
Całkowity koszt cukrzycy w Polsce to dziś 7 mld rocznie.
Alejakobiet.pl